خِس خِس سینه؛ علل و راه های درمان - مجله چایی

علت خس خس سینه

عواملی همانند سرماخوردگی، ریزش ترشحات سینوس ها به ریه، عفونت های گلو و ریه، آلرژی ها، عوارض برخی داروها، تنگی نفس، آلودگی هوا،همچنن بیماری های مزمن مانند سرطان ریه و کبد موجب خس خس سینه خواهند شد.

خس خس در اثر تنگ شدن راه های هوایی است و معمولا نشان دهنده وجود برخی مسائل تنفسی می باشد. شایعترین علت رایج خس خس، آسم است؛ اما بسیاری از عوامل دیگر احتمالی برای خس خس سینه وجود دارد. تنگ شدن مجرا های تنفسی می تواند ناشی از التهاب آسم، عفونت، واکنش های آلرژیک و یا انسداد فیزیکی مانند ایجاد تومور یا ورود یک جسم خارجی که بلع شده است باشد. شایع ترین علت خس خس سینه آسم است. علل دیگر احتمالی خس خس سینه عبارتند از:

• آلرژی ها
• آنافیلاکسی (واکنش شدید آلرژیک به نیش حشرات و یا داروها)
• برونشکتازی، یعنی بیماری مزمن ریوی که در آن توسعه غیر طبیعی لوله های برونش، مانع پاکسازی مخاط می گردد.
• برونشیولیت (به خصوص در بچه ها خردسال)
• برونشیت

• بیماری مزمن انسداد ریوی
• بیماری رفلاکس معده
• نارسایی قلبی
• سرطان ریه
• دارو ها (به ویژه آسپرین)
• پنومونی
• ویروس تنفسی سن سی شیال (به ویژه در بچه ها)
• عفونت دستگاه تنفسی (به خصوص در بچه ها کم تر از 2 سال)
• آپنه انسدادی خواب (حالتی که در آن تنفس در طول خواب متوقف و مجددا آغاز می گردد)
• سیگار کشیدن
• اختلال عملکرد تار های صوتی (بیماری که بر حرکت تار های صوتی تاثیر می گذارد)

چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد؟

هنگامی که برای اولین بار دچار خس خس سینه می شوید، به پزشک خود مراجعه کنید. اگر همراه با خس خس سینه، علائم دیگری مانند اشکال در تنفس، تغییر رنگ پوست به رنگ مایل به آبی و یا تغییر شرایط ذهنی را تجربه کردید به دکتر ریه اطلاع دهید، این اطلاعات برای پزشک بسیار مهم است؛ حتی اگر اولین بار است که دچار خس خس می شوید. اگر خس خس سینه با اشکال در تنفس، کهیر و تورم صورت یا گلو همراه است، به اورژانس مراجعه کنید. اگر خس خس سینه عود کند یا دوباره آغاز گردد یا بدتر گردد، به پزشک خود اطلاع دهید. این موضوع اغلب بدان معنی است که احتیاج به یک برنامه درمانی تهاجمی تر برای پیشگیری از عوارض احتمالی دارید.

اقدامات خود مراقبتی برای خس خس سینه

برای رهایی از خس خس سینه، این موارد را امتحان کنید:

1. هوا را مرطوب کنید

از یک مرطوب نماینده بهره ببرید، دوش بخار بگیرید و یا در حمام با درب بسته در حالی که دوش آب گرم باز و در حال بخار است بنشینید. هوای مرطوب، می تواند در برخی از موارد به برطرف خس خس خفیف سینه یاری کند.

بسته به مواردی که علائم را سبب می شوند، استنشاق بخار می تواند برای جلوگیری از خس خس سینه مفید باشد. بخور گرم یا سرد می تواند در صورت ایجاد خس خس ناشی از هوای خشک، یاری نماینده باشد. این امر به این علت است که تنفس در هوای خشک می تواند راه هوایی شما را تحریک کند و باعث تورم آن شده و فضای عبور هوا را کوچک تر نماید. با این حال، اگر گرما محرک آسم شماست. تنفس بخار گرم ممکن است برترین گزینه نباشد. تنفس در بخار گرم به طور بالقوه می تواند باعث بدتر شدن آسم گردد زیرا می تواند به عنوان یک تحریک نماینده عمل کند.

در این موارد، بهتر است از یک مرطوب نماینده هوا برای افزایش رطوبت هوای محیط اطراف خود استفاده نمایید، تا این که مستقیما بخار را تنفس کنید.

2. مایعات بنوشید

مایعات گرم می تواند مجرا های تنفسی را نرم و موکوس چسبیده شده به گلو را شل کند. نوشیدن مایعات گرم مانند چای گیاهی یا آب گرم می تواند با شل کردن راه هوایی به خس خس یاری کند و لوله های برونشی باز گردد. اگر خس خس سینه شما به علت ایجاد مخاط در گلو، ناشی از سرماخوردگی، ایجاد شده است، مایعات گرم، نیز می تواند آن مخاط را بشکند و به تخلیه راحت تر آن یاری کند.

ممکن است مایعاتی که دمای آن ها کمی بالاتر از دمای اتاق است، برای علائم تنفسی مفید باشد، اما نوشیدن مایعاتی که خیلی گرم یا بیش از حد سرد هستند، می تواند باعث اسپاسم راه های هوایی شما شده و خس خس سینه را بدتر نمایند.

3. تغذیه مناسب و دوری از دود سیگار

سیگار کشیدن و یا در معرض دود سیگار قرار گرفتن می تواند سرفه را بدتر کند.افراد حتما از میوه هایی مانند لیمو شیرین و پرتقال مصرف در طول روز مصرف نمایند. اگر افراد خس خس هایی همراه با سینه خشک دارند می توانند از صمغ عربی، تخم مرو، گل ختمی، قدامه شیرازی،گل پنیرک پودر نموده و داخل آب جوش دم نمایند، بنوشند. غذاهایی حاوی ویتامین e، ویتامین c بیشتر مصرف گردد.

گوشت گوسفند جوان، تخم مرغ عسلی، مغز بادام درختی برای افراد مبتلا مفید خواهد بود. مصرف دمنوش زنجبیل و زردچوبه هم توصیه می گردد. این افراد بعلاوه می توانند از بخور اکالیپتوس به همراه بابونه، تخم گشنیز، پونه کوهی و نعنا مصرف نمایند بسیار مفید خواهد بود.

علاوه بر این موارد، روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، راه های دیگری برای برطرف خس خس سینه معرفی نموده است از جمله:

4. تکنیک لب غنچه ای را امتحان کنید

شما می توانید تکنیک لب غنچه ای را با یاری این گام ها انجام دهید:

1) بنشینید و ماهیچه های شانه و گردن را شل کنید.

2) به مدت 2 ثانیه، دهان خود را بسته نگه دارید و به وسیله بینی نفس بکشید.

3) لب های خود را مانند وقتی که می خواهید شمع فوت کنید، جمع نمایید.

4) به میزان 4 ثانیه هوا را از دهان خود به بیرون، به وسیله دهان خارج کنید. بدون این که سخت بگیرید همه هوا را از ریه های خود به بیرون فوت کنید.

5) تا زمانی که تنفس برایتان آسان تر گردد، این کار را تکرار کنید.

اگرچه این روش ممکن است باعث تسکین گردد؛ اما همواره تمرین های تنفسی مانند این، از خس خس سینه و اسپاسم برونش در بیماران مبتلا به آسم جلوگیری نمی کند. اگر هنوز هم در تنفس مشکل دارید، دارو های تجویزشده آسم را مصرف کنید یا فوراً تحت مراقبت پزشک قرار بگیرید.

5. تنفس عمیق شکمی انجام دهید

با دنبال کردن این مراحل می توانید تنفس عمیق شکمی را امتحان کنید:

1) در حالی که زانوهایتان خم شده و کف پاهایتان روی زمین است به روی کمر دراز بکشید.

2) یک دست را روی شکم و دست دیگر را روی قفسه سینه خود قرار دهید تا بالا و پایین رفتن آن ها را احساس کنید.

3) به وسیله بینی نفس بکشید، احساس کنید دستی که روی شکمتان قرار گرفته است بالا می رود و هنوز سعی کنید دست دیگر را روی قفسه سینه نگه دارید.

4) لب هایتان را غنچه نموده و هوا را به سمت بیرون فوت کنید. عضلات معده را به سمت داخل بکشید و سینه خود را همچنان نگه دارید.

5) این عمل را تکرار کنید تا تنفس شما کُند و راحت تر گردد. با گذشت زمان، ممکن است بتوانید این تمرین را در حالت نشسته امتحان کنید.

تمرینات تنفس می تواند به کنترل تنگی نفس و عادی سازی الگوی تنفس در هنگام خس خس یاری کند؛ اما معمولا علت اصلی، درمان نمی گردد مگر این که اضطراب محرک آسم باشد. برای برخی افراد، احساس اضطراب می تواند باعث تنفس سریع به نام هایپر وِنتیلاسیون گردد که می تواند علائم آسم را بدتر کند. تنفس عمیق شکمی ممکن است به ویژه برای افرادی که آسم ناشی از اضطراب دارند، یاری نماینده باشد تا بتوانند تنفس خود را کُند نمایند.

هر کدام از این روش ها بسته به علت بروز خس خس، می تواند به برطرف علائم خفیف یاری کند. اما اگر هنوز نتوانستید آن را متوقف کنید، یا احساس می کنید که نمی توانید نفس بکشید، مهم است که سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. اگر خس خس سینه شما مکررا مشکل ساز است، با پزشک خود صحبت کنید، زیرا خس خس دائم یک عامل خطر برای حملات شدید آسم و بستری شدن در بیمارستان است.

پ