معمای چشم ساهارا همچنان حل نشده باقی مانده است - مجله چایی

این طور به نظر می رسد که خاتمه بشر زمانی توانست این روزنه باور نکردنی در قلب ماسه ها را کشف کند که برای اولین بار به فضا سفر کرد. اما امروزه با اینکه انسان ها به وجود این پدیده شگفت انگیز پی برده اند، لیکن دانشمندان هنوز به درک درستی از نحوه شکل گیری این پدیده دست نیافته اند.

پدیده چشم ساهارا، با نام علمی ساختار ریچات (Richat structure) در ضلع غربی صحرای ساهارا در موریتانی واقع شده است. طول این پدیده زمین شناسی بر روی زمین 25 مایل است.

زمانی که مأموریت جمینی چهارم، که یک چرخش چهار روزه در اطراف زمین بود، در سال 1965 ترتیب داده شد، از فضانوردان خواسته شد تا عکس هایی از کره زمین تهیه نمایند.

این فضانوردان به خصوص موظف بودند، تا با توجه به مجموعه ای از متن و عکس های منتشر شده از این ماموریت، به جستجوی هر گونه پدیده دایره شکل عظیمی که ممکن بود برآمده از ساختارهایی باشد که در اثربرخورد به وجود آمده اند بپردازند.

دهانه های برخوردی (در ستاره شناسی به حفره یا گودالی در خاک اجرام آسمانی که در اثر برخورد شهاب سنگ پدید آمده باشد دهانه برخوردی گفته می گردد) از لحاظ زمین شناسی از اهمیت فراوانی برخوردارند، زیرا این پدیده ها اطلاعاتی در مورد تاریخ پیدایش زمین در اختیار انسان ها قرار می دهند. علاوه بر این، آگاهی از تعداد برخورد سنگ های فضایی بر روی سطح زمین می تواند به دانشمندان یاری کند تا پیش بینی هایی را در مورد حوادث آینده زمین ارائه دهند.

مدت زمان کوتاهی دانشمندان بر این تصور بودند که چشم ساهارا یک دهانه برخوردی است. اما نتوانستند صخره های ذوب شده ای را در حوالی آن بیابند تا صحت این فرضیه را ثابت کند. نظریه های امروزی، جریان پیچیده تری از فلسفه پشت پرده پیدایش این پدیده طبیعی اسرار آمیز برملا نموده اند.

حلقه اصلی ساختار این چشم، بقایای فرسایش یافته ای از آن چیزی است که زمانی به صورت برجستگی هایی از لایه های پوسته زمین ایجاد شده بود.

نظریه فعلی در مورد چگونگی شکل گیری این پدیده

دانشمندان هنوز از نحوه شکل گیری پدیده چشم ساهارا به طور کامل آگاه نیستند. اما دو زمین شناس کانادایی نظریه ای در مورد خاستگاه این پدیده شگفت انگیز ارائه نموده اند. آن ها بر این باورند که فرایند شکل گیری این پدیده بیش از 100 میلیون سال پیش شروع شده است. همان زمانی که ابرقاره پانگه آ (Pangaea) بوسیله دگرگونی های پوسته زمین تکه تکه شده و دو قاره امروزی آفریقا و آمریکای جنوبی پدیدار شدند.

سنگ مذاب با فشار به سمت پوسته زمین حرکت نموده اما توان ادامه راستا به خارج از پوسته را نداشته است، و به همین دلیل توده ای از لایه های صخره ای، همچون یک جوش بسیار عظیم ایجاد شده است. این اتفاق همچنین موجب شگل گیری خطوط گسلی در سراسر این پدیده شده است. این سنگ های مذاب، صخره آهکی نزدیکی مرکز چشم را نیز آب کردند که با فروپاشی این صخره، موجب شکل گیری نوعی سنگ خاص به نام برشیا شدند.

مدتی بعد از شکل گیری این پدیده، مواد زیرین چشم ساهارا با شدت بسیاری به بیرون فوران کرد که منجر به فروپاشی قسمتی از این حباب شد و فرسایش ایجاد شده، باقی اجزای این چشم را به شکل امروزی آن درآورد. این حلقه از انواع مختلفی از سنگ تشکیل شده که با سرعت های متفاوتی فرسایش یافته اند. دایره کمرنگ موجود در نزدیکی این چشم، سنگ آتش فشانی است که در طول آن انفجار به وجود آمد.

امروزه فضانوردان علاقه بسیاری به این پدیده از خود نشان می دهند، زیرا بیشتر قسمت های صحرای ساهارای آفریقا، دریایی ناگسستنی از شن و ماسه است. این پدیده یکی از معدود شکاف های موجود در این صحرای یکنواخت محسوب شده و امروزه نیز در بین این شکاف ها، به نقطه عطفی تبدیل شده است.

بعضی بر این باورند که پدیده چشم ساهارا در حقیقت بقایای شهر آتلانتیس است، که افلاطون آن را در قالب حلقه های متحدالمرکزی از آب و خشکی توصیف نموده است. اما ما بر این باوریم که تاریخچه زمین شناسی بر ملاشده از این پدیده از جذابیت بیشتری برخوردار است.

در ادامه خبرنگاران شما علاقه مندان را به تماشای تصاویر هوایی بسیار زیبا از پدیده ای شگفت انگیز چشم ساهارا دعوت می کند .