تورم 25 استان از میانگین تورم کشور بیشتر شد
به گزارش مجله چایی، آنالیز تورم استانی نشان می دهد که 25 استان نرخ تورمی بالاتر از 44.4 درصد میانگین کشوری؛ در آبان ماه داشتند. البته نکته ای که در آنالیز داده های نرخ تورم استانی وجود دارد، بالا بودن این نرخ در استان هایی است که طی روز های اخیر محلی برای اعتراض های معیشتی و آبی بوده اند. استان های اصفهان، یزد، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری نرخ تورم سالانه ای به مقدار 44.6، 45.6، 50.5 و 49.3 درصد داشته اند.
به گزارش اعتماد، در دو ماه مهر و آبان فرایند تورم کاهشی بوده، اما تضعیف قدرت خرید افراد طی سال های اخیر در کنار شرایط بازار کار پس از شیوع کرونا، باعث شده که حتی کاهش تورم نیز حس نگردد، چراکه تورم علاوه بر اینکه قدرت خرید افراد را تحت تاثیر قرار می دهد، زمان بازگشت به قدرت خرید پیشین را نیز طولانی تر می نماید. همین امر می تواند بر افزایش اعتراض های مرتبط با معیشت نیز تاثیر بگذارد.
در حالی در امسال 25 استان تورمی بالاتر از تورم کل کشور داشتند که این نسبت برای آبان ماه سال گذشته، 11 استان گزارش شده بود؛ بدین معنا که به فاصله یک سال علاوه بر افزایش 53 واحد درصدی تورم، 14 استان نیز به فهرست استان های با تورم بالاتر از میانگین کشوری اضافه شدند. این امر نشان می دهد که قیمت سبد کالا های خوراکی و غیر خوراکی تا چه مقدار در کشور افزایش یافته است.
وقتی قیمت ها در سبد خوراکی ها بالا می رود عمدتا این بخش به دهک های پایین جامعه اثر بالاتری می گذارد و آن ها مجبورند از کالا های بادوام، کمتر استفاده نمایند، چراکه مجبورند بخش عمده ای از عایدی خود را صرف تامین خوراکی یا اجاره بهای مسکونی نمایند. از این رو انتظار می رود که در امسال ضریب جینی کشور نیز بالاتر رود که به معنی شکاف عمیق بین طبقات جامعه است.
پراکندگی تورم در استان های مرزی
مقایسه اعداد و ارقام تورم سالانه نشان می دهد که در استان های مرزی مانند ایلام، بوشهر، آذربایجان شرقی و غربی، کردستان و کرمانشاه شرایط تورم به مراتب بدتر از سایر استان هاست. به گونه ای که نرخ تورم سالانه در این استان ها به ترتیب 52.2، 45.8، 48.8، 48.8، 49.1، 46.5 درصد گزارش شده است. در بین استان های کشور، ایلام بیشترین نرخ تورم سالانه را از آن خود نموده بود. بالا بودن تورم در بیشتر استان های مرزی نشان از عدم توجه به بازار های محلی و پتانسیل هایی است که این استان ها برای کشور می توانند ایجاد نمایند.
نکته دیگر در مورد این استان ها، بالا بودن آمار بیکاری است؛ با کنار هم قرار دادن نرخ بیکاری (به خصوص پس از شیوع کرونا در کشور) بعلاوه بالا بودن نرخ تورم شان می توان به این نتیجه رسید که بیشتر استان های کشور درگیر رکود تورمی هستند که راه گریز از آن در شرایط فعلی که انتظار می رود کسری بودجه امسال حدود 300 هزار میلیارد تومان و سال آینده نیز بیش از 600 هزار میلیارد تومان باشد، آسان نباشد.
افزایش بیشینه و کمینه تورمی
گزارش مراکز رسمی نشان می دهد که در یک سال منتهی به آبان امسال، کمینه و بیشینه نرخ تورم، افزایشی بوده؛ کمترین تورم سالانه در آبان 99 مربوط به استان آذربایجان غربی با حدود 26 درصد و بیشترین نیز مختص استان هرمزگان با 34.2 درصد بوده است. این در حالی است که بیشترین نرخ تورم در ماه گذشته مربوط به استان ایلام با 52.2 درصد و کمترین نیز به استان قم با 40 درصد اختصاص داشت.
مقایسه دو ماه آبان 99 و آبان امسال نشان می دهد که علاوه بر فرایند افزایشی نرخ تورم، ترکیب استان ها نیز تغییر نموده است. به عنوان مثال در سال گذشته استان های مرکزی و خراسان رضوی به ترتیب کمترین تورم را پس از آذربایجان غربی به خود اختصاص داده بودند. اما این دو استان در امسال در زمره استان های با تورم بالاتر از میانگین قرار گرفتند.
تورم سالانه در شهر ها بیشتر از روستا ها
بر اساس گزارش های رسمی تورم سالانه آبان ماه امسال در بخش شهری، خانوار های شهرنشین 26 استان نرخ تورمی بالاتر از 43.6 درصد (میانگین کل کشوری) داشتند. بیشترین تورم در این بخش نیز مربوط به خانوار های ساکن شهر در استان ایلام با تورم 51.4 درصد است. این در حالی است که در آبان سال 99 خانوار های شهرنشین 12 استان نرخ تورمی بالاتر از 29 درصد میانگین منطقه ها شهری داشتند. پس مقایسه نرخ تورم در منطقه ها شهری طی یک سال نیز نشان می دهد علاوه بر تغییر در عدد و رقم تورم، ترکیب استان ها نیز دگرگون شده و شهرنشینان بیشتری تورم بالاتر از میانه کشور را تحمل می نمایند.
از سوی دیگر آمار های منطقه ها روستایی در آبان امسال نیز نشان می دهد که 18 استان تورم بالاتر از میانگین 48.3 درصدی دارند. البته که رقم تورم در منطقه ها روستایی بیشتر از منطقه ها شهری است. در آبان سال 99، 13 استان تورم بالاتر از میانگین کشوری برای منطقه ها روستایی داشتند.
ضریب اهمیت خوراکی در منطقه ها با تورم بالا
با استناد به داده های مرکز آمار ضریب اهمیت مواد خوراکی و آشامیدنی در استان های با تورم بالا، بیشتر از سایر استان هاست؛ به عنوان مثال ضریب اهمیت این گروه از کالا ها در استان های ایلام، زنجان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری به ترتیب 35.2، 33، 36 و 37 بوده است. در حالی که برای استان های قم، تهران و سمنان که کمترین تورم سالانه در آبان ماه را داشتند این ضریب به ترتیب 26.4، 19 و 31 گزارش شده است.
مقایسه اعداد و ارقام نشان می دهد که با هر افزایشی در قیمت کالا های خوراکی، استان هایی که ضریب اهمیت این گروه از کالا ها در آن ها بسیار بالاست که از قضا تورم بالایی نیز دارند، بیشتر از سایر استان ها در معرض انواع سوءتغذیه و مسائل جسمانی قرار خواهند گرفت. این مهم را می توان از مقایسه اعداد و ارقام تورم نقطه ای نیز مشاهده کرد که بر اساس آن تورم نقطه ای برای کالا های خوراکی در استان های ایلام، زنجان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری به ترتیب 40.7، 55.3، 57 و 45 درصد بوده است. تورم نقطه ای میانگین کشوری این گروه از کالا ها در آبان ماه حدود 47 درصد بود. در حالی که در آبان 99، 56.7 درصد گزارش شده بود.
نکته دیگری که باید به آن اشاره نمود، ضریب اهمیت حدود 81 درصدی کالا های غیرخوراکی برای ساکنان مرکز است. البته که این امر با وجود ضریب اهمیت 19 برای کالا های خوراکی کاملا منطقی به نظر می رسد. اما می تواند بیانگر این موضوع باشد که ساکنان تهران بیشتر از سایر استان ها برای سبد کالا های غیرخوراکی که مسکن نیز شامل آن می گردد، هزینه می پردازند.
پس از تهران، استان های البرز و اصفهان با ضریب اهمیت 76.2 و 75.8 در رده های دوم و سوم قرار دارند. تورم مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها نیز از دیگر مواردی است که بر سبد هزینه خانوار های کشور تاثیر می گذارد. بر اساس آمار های رسمی نرخ تورم نقطه ای در این گروه از کالا ها به 26.7 درصد رسیده که 17 استان تورم بالاتر از آن را به خود اختصاص دادند.
منبع: فرارو